Cách Sử Dụng Tiền Điện Tử

　　Tóm tắt nội dung bài học

　　• Cách lưu trữ và bảo mật tiền điện tử của bạn

　　• Lưu trữ tiền điện tử thực sự có ý nghĩa gì

　　• Khóa Riêng Tư & Hạt Giống là gì

　　• Giới thiệu về ví tiền điện tử

　　Tiền điện tử là một dạng tiền mới trên Internet mà bạn có thể sử dụng và trao đổi như tiền mà bạn vẫn thường sử dụng. Tiền điện tử cũng phổ biến chỉ đơn giản là một khoản đầu tư, mà bạn có thể nghĩ giống như nắm giữ cổ phần trong một công ty, mặc dù có những khác biệt quan trọng nhất định mà chúng tôi sẽ giải thích bên dưới.

　　Phần kiến thức này sẽ liệt kê mọi thứ bạn cần để bắt đầu sử dụng tiền điện tử cho một trong hai mục đích đó, bắt đầu bằng những điều cơ bản:

　　• Lưu trữ và bảo mật tiền điện tử

　　• Gửi và nhận tiền điện tử

　　• Mua và trao đổi tiền điện tử

　　Phần Tìm hiểu tiền điện tử này chỉ tập trung vào cách sử dụng tiền điện tử. Nếu bạn tự hỏi tại sao tiền điện tử lại hoạt động theo cách này, thì bạn hãy theo dõi tìm hiểu tại các liên kết chúng tôi đã cung cấp hoặc chỉ cần đọc phần kiến thức cơ bản về tiền điện tử trước. Bạn có thể tìm thấy những nội dung hữu ích.

　　Bạn sẽ yên tâm khi biết rằng sử dụng tiền điện tử theo nhiều cách như sử dụng Euro hoặc Đô la, hoặc một dịch vụ thanh toán như Paypal. Tuy nhiên, có một số khái niệm và thuật ngữ độc đáo mà bạn sẽ cần làm quen, sẽ giúp bạn điều hướng qua các tùy chọn khác nhau để sử dụng tiền điện tử..

　　Điều quan trọng nhất và cũng là kiến thức chúng tôi muốn bắt đầu trước, là cách bạn lưu trữ và giữ an toàn cho tiền điện tử của mình. Bạn có thể muốn nạp năng lượng và nắm trong tay một số tiền điện tử trước tiên - Hãy kiên nhẫn, người bạn trẻ của tôi (Jedi).

　　Cách Lưu Trữ và Bảo Mật Tiền Điện Tử

　　Như chúng tôi đã nói, tiền điện tử là một loại tiền mới và giống như bất kỳ loại tiền nào khác, ưu tiên hàng đầu của bạn là giữ số tiền đó an toàn. Với khoản tiền quen thuộc với bạn, có một số cách để giữ.

　　• Tự mình giữ số tiền đó

　　• Tin tưởng người khác giữ số tiền đó thay cho bạn

　　Tùy chọn 1 có thể có nghĩa là một két an toàn hoặc kho tiền, cùng với một chìa khóa hoặc mã mà chỉ bạn nắm giữ. Tùy chọn 2 - cho phép người khác giữ giúp bạn - rất có thể là nhờ đến ngân hàng, nơi mà bạn tin tưởng để lưu trữ số tiền đó, nhưng cho phép bạn truy cập thuận tiện thông qua tài khoản, và có thể là Ứng dụng.

　　Với tiền điện tử, bạn cũng có hai lựa chọn giống như vậy; bạn có thể tự mình chịu hoàn toàn trách nhiệm hoặc tin tưởng người khác giữ giúp bạn. Và thuật ngữ bạn sẽ thấy được sử dụng cho điều này là ‘Lưu ký’. Vì vậy, hai lựa chọn này là:

　　• Tự mình giữ tiền điện tử - Sử dụng phiên bản tiền điện tử không lưu ký của két an toàn

　　• Tin tưởng người khác giữ tiền điện tử của bạn - Sử dụng dịch vụ lưu ký, phiên bản tiền điện tử của ngân hàng

　　Tại thời điểm này, điều quan trọng là bạn phải hiểu chính xác những gì đang được lưu ký (lưu giữ) vì tiền điện tử hoàn toàn là kỹ thuật số, nhưng các đơn vị tiền tệ của tiền điện tử không tồn tại dưới dạng tệp trên tệp hoặc máy tính xách tay của bạn.

　　Hiểu kiến thức này sẽ cho phép bạn chọn trong số các tùy chọn lưu trữ khác nhau, được liệt kê bên dưới.

　　Lưu trữ tiền điện tử thực sự có ý nghĩa gì

　　Để hiểu ý nghĩa thực sự của việc lưu trữ tiền điện tử, chúng ta cùng xem những phương pháp bạn đã thường sử dụng và rút ra một số so sánh hữu ích:

　　Ngân hàng kỹ thuật số

　　Công Cụ Truy Cập

　　Ứng dụng ngân hàng/tài khoản trực tuyến của bạn là công cụ để truy cập vào tiền của bạn. Những ứng dụng/tài khoản trực tuyến này không thực sự lưu trữ bất kỳ khoản tiền nào, nhưng là đại diện cho số tiền mà ngân hàng của bạn thay mặt bạn giữ.

　　Thông Tin Xác Thực Truy Cập

　　Bạn chứng minh quyền sở hữu các khoản tiền do ngân hàng của bạn lưu giữ bằng các thông tin xác thực (chẳng hạn như chi tiết cá nhân, sinh trắc học, tài liệu nhận dạng, mật khẩu, mã pin, v.v.). Điều này cho phép bạn chuyển hoặc chi tiêu tiền.

　　Chi Tiết Tài Khoản

　　Số dư ngân hàng của bạn được gắn với một tài khoản với các tiêu chí duy nhất - mã phân loại, tài khoản, IBAN - cho phép bạn chi tiêu và nhận tiền.

　　Tiền điện tử hoạt động theo cách tương tự, chỉ khác là không có ngân hàng.

　　Tiền Điện Tử

　　Công Cụ Truy Cập

　　Tương đương với Ứng dụng ngân hàng hoặc tài khoản trực tuyến của bạn là một ví tiền điện tử mà bạn có thể truy cập trên máy tính xách tay hoặc điện thoại thông minh. Các điểm giống và khác nhau được liệt kê dưới đây.

　　Thông Tin Xác Thực Truy Cập

　　Thông tin xác thực chứng minh quyền sở hữu các quỹ tiền điện tử được liên kết với một địa chỉ được gọi là Khóa Riêng Tư, có thể được lưu trữ trong ví. Khóa Riêng Tư là một chuỗi dài gồm chữ và số vì tiền điện tử hoạt động mà không có chi tiết cá nhân. Lưu trữ an toàn tiền điện tử chung quy lại nhằm giúp bạn giữ được các Khóa Riêng Tư của bạn an toàn.

　　Chi Tiết Tài Khoản

　　Mật mã thông minh tạo ra một phiên bản Khóa Riêng Tư của bạn được gọi là Khóa Công Khai. Khóa Công Khai chỉ cung cấp quyền truy cập một chiều; ai đó có thể gửi tiền cho bạn hoặc xem số dư địa chỉ của bạn trong một phiên bản nén được gọi là Địa Chỉ Công Khai.

　　Địa chỉ công khai tương đương với mã phân loại/số tài khoản của bạn. Ví của bạn sẽ chứa các Địa chỉ công khai của bạn có thể được tạo dưới dạng mã QR.

　　Vì vậy, cùng quay trở lại hai tùy chọn lưu trữ của chúng ta nhưng với sự hiểu biết về những gì chính xác đang được lưu trữ:

　　• Tự lưu ký - Bạn kiểm soát các Khóa Riêng Tư của mình và theo đó là kiểm soát tiền của bạn

　　• Lưu ký - Bạn tin tưởng bên thứ 3 trông coi các Khóa Riêng Tư của bạn và bên thứ 3 đó sẽ cấp cho bạn quyền truy cập

　　Hạt Giống – Phiên Bản Khả Dụng Của Khóa Riêng Tư

　　Sẽ không thực tế nếu nhớ Khóa Riêng Tư 64 ký tự cho mọi địa chỉ chứa tiền điện tử, vì không có gì là lạ khi có nhiều địa chỉ, giống như cách bạn có thể có nhiều tài khoản ngân hàng với các chi tiết khác nhau.

　　May mắn thay, các thiết kế ví đã phát triển để giải quyết điều này. Ví Xác Định Phân Cấp - gọi tắt là HD Wallets - có thể lấy tất cả các Khóa Riêng Tư từ một điểm xuất phát được gọi là Hạt Giống.

　　Hạt Giống là một chuỗi từ 12 đến 24 cụm từ duy nhất. Bạn cũng có thể thấy Hạt Giống được gọi là Cụm Từ Khôi Phục hoặc Cụm Từ Sao Lưu.

　　Vì vậy, sự khác biệt cơ bản giữa ví lưu ký và ví không lưu ký là liệu cuối cùng bạn có quyền truy cập vào khóa riêng tư/hạt giống hay không, để cho phép bạn kiểm soát tiền.

　　Nhìn vào một ví tiền điện tử, bạn không thể phân biệt được đó là ví lưu ký hay ví không lưu ký (bạn chịu toàn bộ trách nhiệm với ví). Phần ‘lưu ký’ hoạt động ở chế độ nền, nhưng là trung tâm của bảo mật.

　　Điều này rất quan trọng vì không có ngân hàng, nghĩa là không có hỗ trợ khách hàng. Vì vậy, nếu bạn chịu trách nhiệm với số tiền của mình và xảy ra sự cố, thì sẽ không có quy trình hỗ trợ trò chuyện hoặc khiếu nại.

　　Ngược lại, việc cho phép một dịch vụ lưu giữ tiền của bạn cần đặt rất nhiều niềm tin vào tính bảo mật của họ. Tương tự như việc không có mạng lưới an toàn cho bạn, là việc không có dự phòng cho dịch vụ lưu giữ Hạt Giống của bạn

　　Nguyên do điều này nằm ở thiết kế; tiền điện tử mang lại cho cá nhân quyền lực đối với tiền của họ và như chúng ta đã biết, với quyền lực lớn là đi kèm với trách nhiệm lớn.

　　Với khái niệm lưu ký thì giờ đây chúng ta có thể xem xét các tùy chọn để lưu trữ tiền điện tử một cách an toàn, bằng cách xem xét các loại ví tiền điện tử.

　　Giới thiệu ví tiền điện tử

　　Ví tiền điện tử là một thiết bị để lưu trữ, gửi và nhận tiền điện tử.

　　Hãy xem xét một ví tiền điện tử. Bạn sẽ nhận thấy ví có một số tính năng quen thuộc như số dư, ký hiệu tiền tệ và khả năng Gửi/Nhận tiền qua các địa chỉ - mà chúng tôi đã giới thiệu trước đó.

　　Các địa chỉ là các chuỗi chữ và số dài, nhưng để thuận tiện, thường có nút sao chép/dán hoặc thậm chí dễ dàng quét mã QR hơn. Chúng tôi sẽ giải thích chi tiết hơn về việc gửi/nhận trong bài viết tiếp theo ở phần kiến thức này.

　　Chọn một ví tiền điện tử

　　Khi bạn đã quen với khái niệm lưu ký, chúng ta có thể có cái nhìn ban đầu về các loại ví tiền điện tử khác nhau, được phân biệt theo quyền lưu ký cùng với hai khái niệm khác là:

　　• Ví nóng/Ví lạnh - Theo mặc định, mô tả ví trực tuyến hay ví ngoại tuyến.

　　• Ví mềm/Ví cứng - Mô tả ví là ví mềm (như Ứng dụng) hay thiết bị vật lý (cứng).

　　Ví Nóng và Ví Lạnh

　　Theo mặc định, một Ví Nóng được kết nối với Internet, Ví Nóng giúp thuận tiện cho việc giao dịch nhưng kém an toàn hơn.

　　Ngược lại, Ví Lạnh theo mặc định là ngoại tuyến, làm cho an toàn hơn nhưng kém thuận tiện hơn khi giao dịch.

　　Bạn có thể muốn có Ví Nóng cho các giao dịch thường xuyên và Ví Lạnh để hodling (giữ các vị thế). Theo cách này, bạn có thể coi chúng tương đương với tài khoản vãng lai và tài khoản tiết kiệm.

Loại Ví	Mềm/Cứng	Lưu ký/Không lưu ký	Nóng/Lạnh
Di động	Mềm	Có thể là một trong hai	Nóng
Web	Mềm	Lưu ký	Nóng
Máy tính bàn	Mềm	Không lưu ký	Nóng
Giấy	Cứng	Không lưu ký	Lạnh
Đĩa cứng/USB	Cứng	Không lưu ký	Lạnh

　　Các Loại Ví Mềm

　　Di động

　　Ví di động tương đương với tiền điện tử trực tiếp của một Ứng Dụng. Ví di động cho phép bạn quản lý tiền điện tử trên điện thoại thông minh của mình.

　　Nếu bạn tìm kiếm trên Apple Store hoặc Google Play Store, bạn sẽ tìm thấy một số lượng lớn ví di động được liệt kê, các ví di động này sẽ khác nhau về thiết kế và tính năng, nhưng cách tiếp cận lưu ký là điểm khác biệt chính (như chúng tôi đã giới thiệu ở trên).

　　Ví không lưu ký có thể khác nhau về các tùy chọn để lưu trữ Khóa Riêng Tư/Hạt Giống của bạn một cách thuận tiện.

　　Theo mặc định, ví di động được kết nối với internet nên được mô tả là Ví Nóng. Tất cả các ảnh chụp màn hình được hiển thị cho đến nay là của Ví Mềm Dành Cho Thiết Bị Di Động.

　　Bạn cần nhớ rằng có hai cách tiếp cận để lưu ký (người cuối cùng giữ tiền) vì vậy, Ví Di Động sẽ có hai loại đó – lưu ký (nhà cung cấp ví kiểm soát các khóa) hoặc không lưu ký (bạn nắm quyền kiểm soát).

　　Web

　　Trong trường hợp Ví tiền điện tử di động tương đương với Ứng dụng ngân hàng của bạn, Ví web hoạt động theo cách tương tự để truy cập tài khoản ngân hàng của bạn thông qua trình duyệt - chẳng hạn như thông qua máy tính xách tay hoặc máy tính bảng. Ví web không cần bất kỳ phần mềm nào để tải xuống, chỉ cần nhập thông tin đăng nhập, do đó, thỏa hiệp bảo mật để thuận tiện.

　　Như bạn sẽ thấy về sau của phần kiến thức này, việc mua và bán tiền điện tử có thể sẽ liên quan đến việc tạo một ví web với dịch vụ được gọi là Sàn Giao Dịch Tiền Điện Tử.

　　Máy tính để bàn

　　Ví trên máy tính để bàn là loại máy tính tương đương với Ví di động ở chỗ nó liên quan đến việc tải xuống ứng dụng và lưu trữ Khoá riêng hoặc Cụm từ hạt giống của bạn cục bộ.

　　Bạn có thể so sánh điều này với việc tải xuống một trò chơi hơn là phát trực tuyến. Bạn có quyền kiểm soát các Khóa Riêng Tư của mình, nhưng việc mất máy tính hoặc hỏng ổ cứng có thể đồng nghĩa với việc bạn không thể truy cập vào các quỹ tiền điện tử của mình. Chúng tôi sẽ giải thích cách giảm thiểu những rủi ro đó khi chúng tôi đi sâu vào các chức năng thực tế.

　　Ví Cứng

　　Ví cứng là một thiết bị vật lý kết nối với máy tính qua USB và chạy ứng dụng phần mềm trong một Trang Tổng Quan..

　　Ví cứng không được lưu ký theo mặc định - bạn quản lý các khóa riêng tư của mình thông qua Hạt Giống. Ví cứng cung cấp bảo mật tốt nhất vì hầu hết thời gian chúng ngoại tuyến, do đó không thể bị tấn công.

　　Nếu ví cứng bị mất hoặc bị hư hỏng, điều đó không quan trọng bằng việc bạn nhớ một điều rằng, không có tiền thực sự được lưu trữ trong ví tiền điện tử, đó chỉ là một cách để truy cập chúng. Vì vậy, miễn là bạn giữ Hạt Giống của mình an toàn, bạn có thể khôi phục quyền truy cập bằng ví cứng mới.

　　Theo mặc định, Ví Cứng là ngoại tuyến, vì vậy cũng được mô tả là ví lạnh.

　　Ví Giấy

　　Hình thức đơn giản nhất của ví tiền điện tử và thứ thực sự thu gọn kho lưu trữ tiền điện tử đến tận cùng là ví Giấy. Ví giấy theo nghĩa đen là một mảnh giấy bao gồm Khóa Công Khai của bạn và mã QR được liên kết, và điều tương tự đối với Khóa Riêng Tư.

　　Mặc dù điều này có thể khó hiểu nhưng Ví Giấy thực sự sẽ giúp nhấn mạnh rằng tiền điện tử là ảo. Ví Giấy chỉ đơn giản là cấp cho bạn quyền kiểm soát ở dạng cơ bản nhất.

　　Quét mã QR của Khóa Công Khai thông qua Ví Mềm trên điện thoại của bạn và xem số dư cũng như xem bất kỳ lịch sử giao dịch nào.

　　Quét mã QR của Khóa Riêng Tư thông qua Ví Mềm trên điện thoại của bạn và quyền kiểm soát tiền là của bạn.

　　Ví giấy ngoại tuyến vĩnh viễn, vì vậy, ví giấy suy cho cùng cũng là ví lạnh nhưng là một cách tiếp cận công nghệ rất thấp để lưu trữ tiền. Chúng cần được bảo vệ thích hợp khỏi mất mát/hư hỏng - chẳng hạn như cán mỏng - với các bản sao đầy đủ. Họ chỉ cung cấp nơi lưu trữ, còn để gửi/nhận hoặc theo dõi giá trị, bạn sẽ cần một trong các tùy chọn ví.

　　Dù Ví Giấy suy cho cùng cũng là ví lạnh, nhưng bạn vẫn cần internet để tạo chúng và một vụ lừa đảo gần đây với một nhà cung cấp ví giấy lớn đã làm nổi bật mối nguy hiểm đó.

　　Hướng dẫn cho người mới bắt đầu

　　Mặc dù có vẻ như có rất nhiều thông tin cần tìm hiểu về việc bảo mật và lưu trữ tiền điện tử của bạn, nhưng con đường phổ biến nhất cho người mới bắt đầu là như sau:

　　• Tải xuống ví điện thoại di động không lưu ký, quyền kiểm soát thuộc về bạn

　　• Thoải mái với việc sao lưu Hạt Giống của bạn

　　• Mở một ví web riêng thông qua một Sàn Giao Dịch

　　• Chuyển tiền giữa hai bên

　　Và trước khi bắt đầu quá trình mua tiền điện tử, chúng tôi sẽ giải thích một số chức năng cơ bản của ví - gửi và nhận - trong bài học tiếp theo của chúng tôi.