Stablecoin Là Gì?

　　Ở bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích chi tiết về stablecoin, gồm:

　　· Stablecoin là gì？

　　· Tại sao Stablecoin hữu ích？

　　· Stablecoin hoạt động như thế nào？

　　· Có những loại stablecoin nào？

　　· Giới thiệu về CBDC: Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương

　　Một trong những lập luận chính được đưa ra bởi những người hoài nghi tiền điện tử là tiền điện tử quá biến động để đáp ứng một chức năng chính của tiền như những gì chúng ta đã được học. Hoạt động như một phương tiện trao đổi để mua và bán mọi thứ và như một đơn vị tài khoản - một điểm chuẩn để định giá. Đó chính xác là nơi Stablecoin xuất hiện.

　　Stablecoin kết hợp những gì tốt nhất của cả hai phương diện. Tính ổn định của fiat với bản chất không biên giới, ngang hàng của tiền điện tử và sự minh bạch hoàn toàn về nguồn cung của chúng.

　　Sự kết hợp này đặt Stablecoin vào vị trí độc nhất trong việc tạo cầu nối giữa tiền điện tử và nền kinh tế truyền thống.

　　Với việc vay mượn các yếu tố từ thiết kế Stablecoin thì một số quốc gia, thông qua các ngân hàng trung ương của họ, đang lên kế hoạch tạo ra các phiên bản kỹ thuật số của đồng tiền của họ, được gọi là Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương.

　　CBDCs are no panacea for the ills of Fiat Money, as they will inherit the main weakness of their analogue versions - the absence of any cap on supply.

　　Stablecoin là gì？

　　Stablecoin là một loại tiền điện tử cố gắng giải quyết vấn đề biến động vốn có ở Bitcoin và các loại tiền điện tử khác. Chúng ta có thể nhận ra điều này từ tên của đồng tiền: sự ổn định là một đặc tính thiết yếu của bất kỳ loại tiền tệ nào mà chúng ta muốn sử dụng hàng ngày.

　　Họ thực hiện điều này bằng cách theo dõi giá trị của một loại tiền tệ fiat nhất định theo tỷ lệ 1:1 và có thể được mệnh giá bằng bất kỳ loại tiền tệ quốc gia nào. Điều này có nghĩa là một stablecoin chỉ ổn định như đơn vị tiền tệ cơ bản mà nó đại diện và như cơ chế được sử dụng để duy trì mối quan hệ.

　　Cho đến nay, mệnh giá phổ biến nhất của stablecoin là Đô la Mỹ. Đồng stablecoin đầu tiên và vẫn là đồng tiền lớn nhất tính theo vốn hóa thị trường hiện nay là Tether (USDT), ra mắt vào năm 2014.

　　Kể từ đó, vô số các loại stablecoin khác cũng theo sau, bao gồm các loại stablecoin dựa trên Euro, Bảng Anh, Đô la Úc và thậm chí là các loại tiền tệ dễ biến động hơn như đồng Real của Brazil.

　　Tại sao stablecoin lại hữu ích？

　　Bitcoin rất dễ biến động. Và đã được biết là thay đổi tới 80% trong một ngày, điều tương tự với các loại tiền điện tử khác. Chúng ta cùng sử dụng một ví dụ để hiểu những tác động mà sự biến động này tạo ra trong trường hợp các giao dịch mua hàng ngày bạn thường thực hiện bằng Euro cũng được định giá bằng bitcoin.

　　Nếu bạn chuyển sang mua cà phê 3 euro bằng bitcoin mỗi sáng thì giá của nó sẽ liên tục thay đổi. Có ngày thì rẻ hơn, có ngày thì đắt hơn - so với euro.

　　Xu hướng dài hạn có thể tăng lên - khiến cà phê của bạn rẻ hơn tương đối theo thời gian - nhưng điều này không giúp ích gì cho người tiêu dùng hoặc các doanh nghiệp cần lập ngân sách hàng ngày, khi mà sự ổn định mới là điều cần thiết.

　　Tình hình càng trở nên khó kiểm soát hơn đối với các giao dịch mua hàng hiếm hoặc mua hàng một lần đối với hàng hóa có giá trị cao. Bạn thử tưởng tượng bạn mua một ngôi nhà trị giá 500,000 euro - với chi phí tương đối bằng bitcoin liên tục thay đổi, bạn sẽ bị dán mắt vào biểu đồ giá trong tuyệt vọng để cố gắng tính toán thời gian giao dịch một cách thuận lợi.

　　Kết quả thực từ sự không chắc chắn này sẽ làm giảm hoạt động kinh tế. Vì hoạt động kinh tế phụ thuộc vào tâm lý con người - mọi người hiếm khi sẵn sàng chi tiêu một tài sản nếu họ mong đợi tài sản đó tăng giá trị, trong khi đó, họ sẽ nhanh chóng chi tiêu một loại tiền đang giảm giá trị nhanh chóng.

　　Các nền kinh tế sẽ phát triển mạnh nhờ sự chắc chắn và sẽ vật lộn trong điều kiện biến động, chẳng hạn như sẽ vật lộn trong một loại tiền tệ không ổn định. Trên thực tế, một trong những mục tiêu chính của các Ngân hàng Trung ương như Cục Dự trữ Liên bang là duy trì sự ổn định giá cả.

　　Bạn hãy tưởng tượng bạn là chủ quán cà phê nhận thanh toán bằng BTC. Điều gì xảy ra nếu giá giảm ngay trước khi bạn trả tiền cho nhân viên của mình？ Lương của họ vẫn được tính bằng euro. Bạn có muốn nắm cơ hội đó không？

　　Đó là lý do tại sao hầu hết mọi người sẽ không sẵn sàng chi tiêu bitcoin và hiện nay hầu hết các thương gia sẽ không sử dụng bitcoin để thanh toán. Tiền tệ Fiat dễ dự đoán hơn.

　　Trái lại, tiền tệ fiat có những vấn đề của riêng chúng, như chúng ta đã thấy trong các bài viết trước.

　　· Tiền gửi ngân hàng không còn nằm trong tầm kiểm soát của bạn, thẻ của bạn có thể bị đóng băng, tài khoản của bạn bị phong tỏa.

　　· Nếu bạn muốn gửi tiền cho gia đình của mình ở một quốc gia khác, bạn có thể phải trả những khoản tiền kếch xù và chịu sự chậm trễ trong vài ngày.

　　· Nếu bạn sống ở một quốc gia đang bị siêu lạm phát. bạn có thể không có quyền truy cập vào một loại tiền tệ fiat vững chắc.

　　· Vấn đề hội chứng ếch luộc có nghĩa là tiền tiết kiệm của bạn đang dần bị hao mòn bởi vì Fiat không phải là một kho lưu trữ giá trị tốt.

　　Chính vì vậy mà Stablecoin ra đời. Bằng cách kết hợp sự ổn định của mệnh giá fiat với bản chất toàn cầu, phi tập trung của tiền điện tử, Stablecoin có thể vô cùng hữu ích để tích hợp và mở rộng phạm vi tiếp cận của nền kinh tế toàn cầu.

　　Stablecoin hoạt động như thế nào？

　　Về cơ bản, stablecoin là các mục trên sổ cái kỹ thuật số được chia sẻ toàn cầu có thể được giao dịch trên các mạng toàn cầu phi tập trung, ngang hàng - giống như bất kỳ loại tiền điện tử nào khác.

　　Hầu hết các Stablecoin không chạy mạng riêng của chúng. Thay vào đó, Stablecoin chạy trên các blockchain đã được thiết lập, chẳng hạn như Ethereum hoặc Binance Chain. Điều này cho phép khởi chạy Stablecoin mà không gặp khó khăn khi phải bắt đầu một mạng lưới từ đầu. Ví dụ: giao dịch Stablecoin dựa trên Ethereum không khác gì giao dịch Ether

　　Nhưng đặc tính cơ bản của một Stablecoin tất nhiên là sự ổn định. Các loại stablecoin khác nhau sử dụng các cách tiếp cận khác nhau để đạt được sự ổn định, thuộc các danh mục lớn sau:

　　· Dựa trên tài sản thế chấp Fiat

　　· Dựa trên tài sản thế chấp tiền điện tử

　　· seigniorage dựa trên thuật toán

　　· Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC)

　　Mỗi cách tiếp cận đều có ưu và nhược điểm riêng. Chúng ta hãy xem xét qua từng cách tiếp cận và cách chúng hoạt động.

　　Stablecoin dựa trên tài sản thế chấp Fiat

　　Đây là cách trực giác và đơn giản nhất để đạt được sự ổn định. Đây là mô hình đầu tiên được sử dụng và cho đến nay vẫn là mô hình phổ biến nhất hiện nay.

　　Các stablecoin dựa trên tài sản thế chấp Fiat được các công ty on-chain phát hành dựa trên các khoản tiền gửi ngân hàng tương ứng bằng tiền tệ fiat (tài sản thế chấp) - thường có thể hoàn lại trên cơ sở 1:1 tại công ty phát hành.

　　Nghĩa là mỗi đơn vị của loại stablecoin này chỉ là đại diện của một đơn vị tiền tệ fiat hiện có trong tài khoản ngân hàng của nhà phát hành.

　　Ví dụ, đối với mỗi đơn vị Tether (tiền tệ) đang lưu hành là có một đô la Mỹ tương ứng trong tài khoản Tether (công ty).

　　Nguồn cung được xác định bởi số lượng tài sản thế chấp mà công ty nắm giữ. Việc phát hành các đơn vị mới đòi hỏi công ty hoặc khách hàng phải ký quỹ tiền mới. Ngược lại, việc đổi lại stablecoin để lấy fiat dẫn đến giảm nguồn cung.

　　Cần lưu ý rằng loại mối quan hệ này có thể được mở rộng sang tài sản thế chấp không phải là tiền - hàng hóa (như vàng hoặc bạc) và thậm chí các sản phẩm tài chính phức tạp hơn có thể (và đã bắt đầu) được “tokenised” (“mã hóa kỹ thuật số”) theo cách này - tức là được giữ nguyên như tài sản thế chấp và được phát hành dưới dạng token trên blockchain.

　　Các ví dụ stablecoin hoạt động theo phương pháp này bao gồm Tether, Gemini, Paxos và TrueUSD (được gắn chặt với đô la Mỹ), Digix (được hỗ trợ bởi vàng) và Globcoin (dựa trên một rổ tiền tệ).

Ưu điểm	Nhược điểm
Độ tin cậy: token được hỗ trợ bởi các tài sản thực tế đã được kiểm tra theo thời gian	Cần có sự tin tưởng cao đối với công ty phát hành để thực hiện việc đổi lại
Tính thanh khoản cao: hầu hết có thể được đổi lại trực tiếp	Các vấn đề về tính minh bạch xung quanh các khoản tiền gửi hiện có
Khả năng mở rộng: mô hình dễ dàng nhân rộng với ít nỗ lực	Các quy định tài chính có thể thay đổi, dẫn đến đóng băng quỹ

　　Stablecoin dựa trên tài sản thế chấp tiền điện tử

　　Sự phát triển và hợp nhất của thị trường tiền điện tử đã cho phép một loại stablecoin được thế chấp khác, hoàn toàn dựa trên tài sản tiền điện tử.

　　Cách tiếp cận này cố gắng giảm sự phụ thuộc vào các công ty và hành vi của con người, thay vào đó sử dụng các hợp đồng thông minh để quản lý sự ổn định trong hệ thống, Điều này cho phép các stablecoin on-chain dựa trên giá trị của tiền điện tử cơ bản (hoặc tiền điện tử).

　　Các stablecoin này luôn yêu cầu các khoản tiền ký quỹ được bảo đảm quá mức để đảm bảo rằng các biến động về giá trị của tài sản thế chấp cơ bản sẽ không phá vỡ chốt.

　　Chốt được giữ thông qua các biện pháp khuyến khích kinh tế được thiết kế cẩn thận, được điều chỉnh bởi sự bỏ phiếu của cộng đồng và được bảo vệ bởi một cơ chế thanh lý tự động để giữ cho giá trị của hệ thống được cân bằng.

　　Mặc dù yêu cầu một người phải tin tưởng vào các hợp đồng thông minh cơ bản, nhưng loại hệ thống stablecoin này được thiết kế để chạy mà không chạm vào hệ thống tài chính truyền thống..

　　Một ví dụ đầu tiên và nổi bật nhất về stablecoin dựa trên tài sản thế chấp tiền điện tử là DAI, sản phẩm trí tuệ phi lợi nhuận về tiền điện tử MakerDAO.

　　Trong khi ban đầu, Ether là tiền điện tử duy nhất được chấp nhận làm tài sản thế chấp, các lần lặp lại sau đó đã triển khai phương pháp đa tài sản thế chấp - nghĩa là bạn có thể gửi nhiều token dựa trên Ethereum khác làm tài sản thế chấp.

Ưu điểm	Nhược điểm
Crypto-native: Stablecoin không yêu cầu tương tác với các hệ thống truyền thống	Tính mới: các lỗi tiềm ẩn trong hợp đồng thông minh có thể dẫn đến mất tiền
Tính minh bạch: tất cả các giao dịch diễn ra on-chain và có thể được kiểm toán bởi bất kỳ ai	Chi phí: tiền gửi được đảm bảo quá mức có thể đắt đối với một số
Quản trị phi tập trung: các hợp đồng thông minh không được kiểm soát bởi một thực thể duy nhất	Giảm giá thảm hại: Thuyết thiên nga đen sựsụt giá đột ngột có thể bỏ qua cơ chế thanh lý an toàn

　　Stablecoin seigniorage dựa trên thuật toán

　　Loại stablecoin này cố gắng phản ánh cơ chế đằng sau mô hình ngân hàng trung ương truyền thống, nhưng với các hợp đồng thông minh thay vì con người phụ trách.

　　Các hợp đồng thông minh này nhằm mục đích điều chỉnh nguồn cung lưu hành dựa trên nhu cầu đối với tiền tệ, Mức giá được giữ bằng cách phát hành thêm token khi nhu cầu cao (thông qua cổ phiếu có sinh lãi) và loại bỏ token khi nhu cầu giảm xuống thông qua hệ thống trái phiếu có thể đổi lại và tự động mua lại.

　　Không giống như các mô hình được thế chấp, không có tài sản cơ bản nào có thể được đổi lại hoặc giao dịch. Mà giá trị đến từ kỳ vọng rằng hệ thống sẽ có thể giữ cho stablecoin ổn định.

　　Đây là cách tiếp cận mang tính thử nghiệm cao và phần lớn vẫn chưa được chứng minh, và bản chất của cách tiếp cận này đã dẫn đến phản ứng dữ dội về pháp luật - với Basis, một công ty tiên phong hiện đã không còn hoạt động, đã bị đóng cửa do những lo ngại về quy định.

　　Hiện tại chỉ có một số dự án theo cách tiếp cận này tồn tại, chẳng hạn như Bdollar - và sau đó, với nguồn cung lưu hành rất hạn chế.

Ưu điểm	Nhược điểm
Khái niệm vững chắc: các cơ chế của seigniorage đã hoạt động thành công trong nhiều thế kỷ trong nền kinh tế truyền thống	Tính mới: các lỗi tiềm ẩn trong hợp đồng thông minh có thể hủy hoại dự án
Crypto-native: Stablecoin không yêu cầu tương tác với các hệ thống truyền thống	Bề mặt tấn công: không chắc liệu sự kết hợp của hợp đồng thông minh và các ưu đãi kinh tế có thể phản ứng đủ nhanh trong trường hợp có một cuộc tấn công có chủ ý hay không
Tính minh bạch: tất cả các giao dịch diễn ra on-chain và có thể được kiểm toán bởi bất kỳ ai	Tính hợp pháp: trong một lĩnh vực vốn đã thiếu sự rõ ràng về quy định, cách tiếp cận này có thể gây ra nhiều phản ứng dữ dội hơn

　　CBDC: Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương

　　Khi tiền điện tử chứng tỏ mình là một giải pháp thay thế khả thi và hiệu quả cho các hệ thống thanh toán hiện tại, chiến thắng trên nhiều lĩnh vực hơn bao giờ hết của nền kinh tế, thì điều tự nhiên được cho là người chơi quyền lực nhất sẽ không muốn bị loại: chính phủ. Đó là lý do các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương xuất hiện.

　　CBDC không phải là tiền điện tử, cũng không phải là Stablecoin - nhưng CBDC bao gồm các yếu tố của cả hai. CBDC “ổn định”, vì CBDC không gì khác hơn là một hình thức được cải tiến lại của một loại tiền tệ quốc gia kết hợp một số tính năng làm cho tiền điện tử trở nên mạnh mẽ như vậy.

　　Điều đáng nói là, ngoài một số thí điểm quy mô nhỏ - cụ thể là ở Trung Quốc của PBOC - thì chưa có quốc gia nào triển khai CBDC. Do đó, các dự án hiện tại rất khác nhau về hình thức, công nghệ và cấu trúc tiền tệ.

　　Chúng ta sẽ khai thác trong blog Learn Crypto tại sao các chính phủ coi CBDC là một cách để duy trì quyền kiểm soát tiền trong thế giới kỹ thuật số. Còn hiện tại, hãy tập trung vào cách CBDC so sánh với tiền điện tử.

　　CBDC tương tự với tiền điện tử như thế nào

　　Theo nhiều cách, thật hữu ích khi coi CBDC như một sự kết hợp giữa Bitcoin và một loại tiền tệ fiat.

　　Tính năng chính được hầu hết các đề xuất CBDC sử dụng là sử dụng blockchain hoặc hệ thống sổ cái phân tán khác (DLT) để giữ một sổ cái duy nhất về các khoản thanh toán và giao dịch.

　　Ưu điểm của điều này là giúp mang lại hiệu quả cao hơn và cho phép các ngân hàng trung ương sử dụng một sổ cái duy nhất để hạch toán cung tiền. Điều này cũng làm giảm sự phụ thuộc của ngân hàng trung ương vào các ngân hàng thương mại để kiểm soát việc phát hành tiền mới vào nền kinh tế.

　　CBDC khác với tiền điện tử như thế nào

　　Dù cho mỗi quốc gia khai thác CBDC đều có cách tiếp cận riêng, nhưng có một điều mà hầu hết các chính phủ không được biết đến là mong muốn từ bỏ sự kiểm soát.

　　Do đó, rất có thể hầu hết - nếu không phải tất cả - CBDC sẽ là mạng được cấp phép, trái ngược với bản chất mở của Bitcoin.

　　Việc xác thực giao dịch có thể sẽ vẫn nằm dưới sự kiểm soát của các thực thể được quản lý, mặc dù không chắc liệu những điều này có bao gồm cả khu vực tư nhân cũng như chính phủ hay không.

　　Cuối cùng, cũng không giống như Bitcoin, cả quy tắc cung ứng tiền và tiền tệ có thể sẽ vẫn nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của tiền tệ quốc gia - giống như tiền tệ fiat ngày nay, nhưng cho phép ngân hàng trung ương kiểm soát trực tiếp hơn.

　　Tuy nhiên, với tính chất thử nghiệm cao (và đôi khi bí mật) của các dự án CBDC và do chưa có đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương nào được triển khai, nên còn quá sớm để biết chắc chắn bất kỳ điều này sẽ diễn ra như thế nào.

　　Trong khi điều này xảy ra thì các stablecoin đang làm rất tốt việc thu hẹp khoảng cách giữa tiền pháp định fiat và tiền điện tử.

　　Một tương lai ổn định

　　Stablecoin được cho là loại tiền điện tử phát triển nhanh nhất hiện nay. Chỉ riêng trong năm 2020, nguồn cung stablecoin đã tăng từ 5 tỷ đô la lên 23 tỷ đô la.

　　Nếu không có mức độ ổn định giá cần thiết này, tiền điện tử sẽ khó cung cấp các công cụ tài chính phức tạp hơn, chẳng hạn như các khoản vay, hợp đồng phái sinh hoặc bảo hiểm – và vì vậy mà tiền điện tử trở thành một phần của nền kinh tế toàn cầu của chúng ta.

　　Ngày nay tất cả điều này đều có thể thực hiện được và một ngành công nghiệp hoàn toàn mới dựa trên tiền điện tử - DeFi, hay Tài chính phi tập trung - đang nhanh chóng đạt được động lực, đó là nhờ stablecoin góp phần tạo nên.

　　Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trước một tương lai mà tiền điện tử đang là xu hướng chủ đạo - trong đó quan trọng nhất là quy định. Bản chất không biên giới, kháng kiểm duyệt của tiền điện tử thường mâu thuẫn với khuôn khổ tài chính hiện có và dự kiến bản chất này sẽ gặp phải một số phản ứng dữ dội.

　　Điều đó nói lên rằng, bất kể kết quả của cuộc đụng độ giữa các tiến bộ công nghệ và nỗ lực quản lý, Stablecoin luôn sẵn sàng đóng vai trò dẫn đầu trong tương lai gần.